OKUMA METNİ / Roth, L.M. "Sağlamlık" Mimarlığın Öyküsü. 2006Kaynak

''Sağlamlık'' -

Bir yapının en görünür kısmı strüktürü ya da onu ayakta tutan kısmıdır. Günümüzde mimarlar ve mühendisler çok az malzemeyle çok iş yapan, yer çekimine meydan okur görünen strüktürler yapmaktan hoşlanıyorlar.
Fiziksel bir gücün hareket, basınç veya gerilme yaratma potansiyeli vardır.
Mimarlar tasarladıkları strüktürün statik denge içinde olması için güçlerin çözümlenerek dengelenmeleri ile ilgilenirler.
Bir strüktürel sistem içerisinde karşılanması ve çözümlenmesi gereken güçler iki tür yüklenmeden kaynaklanır. Bunlar;
1)Nesnenin sabit kısım ve elemanlarının ölü yükü ile oluşan güçler,
2)Sabit olmayan/geçici olan canlı yükler nedeniyle oluşan güçler (Ör: Kullanıcılar, dışsal yükleme ve darbeler)

Canlı yük türleri: Rüzgar, Deprem, Toprak kayması, darbe
Bu strüktürel güçler strüktürel elemanlarda gerilim(stres)(birim alana uygulanan güç) yaratırlar.
Bir strüktürel elemanda kullanılan malzemenin dayanma kapasitesinden daha büyük bir gerilim yaratan bir içsel güç, strüktürel başarısızlığa yol açar. Değişik tür güçler ve neden oldukları gerilimler ise basınç, germe, eğme, bükme ve kesmedir.

Dışsal güçler(ölü ve canlı yükler) değişik türde içsel karşıt güçlere, dolayısıyla bir strüktürel sistemde gerilimlere neden olurlar.
Dengede bir strüktür için, strüktürel sistemin geometrisi ve onu gerçekleştiren malzemelerin bu güçleri dengeleme ve yaratılan gerilimlere dayanma kapasitelerinin olması gerekir.

Herhangi bir yapıtta tek bir tane strüktürel sistem bulunmaz. Ancak bunlardan biri ana sistem olarak çalışır. Strüktürel sistemlere bakmak gerekirse;
1. Taşıyıcı Duvar
2. Dikme Ve Kiriş
3. Makas(Üçgenleşmiş Biçimlerin Strüktürel Temeli)
4. Kemer
5. Tonoz
6. Kubbe
7. Çıkma(Konsol)
8. Döşeme(Plak Strüktür)
9. Kabuk
10. Uzay Kafesi
11. Geodezik Kubbe
12. Asma-Gergi
13. Şişme Strüktürü

Çerçeveler:  Dikmelerin ve lentoların iki boyutlu düzlemsel sistemi üç boyutta yayılmış olarak tasarlanırsa, sonuç bir "çerçevedir".
Kemer: Bir kez daha temel kagir duvara dönersek, bir açıklığı geçmek için bir seçenek bulunduğunu keşfederiz-kemer. Lento gibi kemer de taştan yapılabilir, ama kemer iki büyük üstünlüğe sahiptir. İlki, kagir kemer birçok küçük parçadan, kısmi şeklinde kemer taşlarından oluşur. İkinci olarak,fiziksel özellikleriyle, kemer, taş bir lentoya göre çok daha büyük açıklıkları geçebilir.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Walter Gropius - Faguswerk (Ayakkabi Fabrikasi Binasi) & Bauhaus Okulu Binasi

OKUMA METNİ / "Avrupa'da Gotik, Rönesans ve Barok Mimarileri"Kaynak